Po wojnie w Solcu Kujawskim zostało niewielu mieszkańców. Przed wojną ich liczba wynosiła ok. 4800, po jej zakończeniu było tu zaledwie 800 osób. 24 stycznia 1946 r., w miasteczku zebrał się Tymczasowy Komitet Miasta, który wybrał Teofila Chwarczyńskiego na burmistrza, a przewodniczącym Rady Miasta został ks. Franciszek Hanelt. Po odzyskaniu wolności, do swoich domów i gospodarstw zaczęli wracać ich mieszkańcy, niosący ze sobą bagaż wojennych doświadczeń, a także przesiedleńcy z innych stron Polski, którzy pragnęli znaleźć tu schronienie. W szybkim tempie wzrosła liczba mieszkańców, do tego stopnia, iż pojawił się problem z zakwaterowaniem przybyszów. Wówczas zaczęły pojawiać się pojedyncze domy wielorodzinne, a z czasem, powstawało więcej budynków i wreszcie bloków mieszkalnych. W 1949 roku, miasto liczyło już 4588 mieszkańców.
Jakiekolwiek podkreślanie zachowań związanych z dążeniem niepodległościowym było surowo wzbronione, a przynależność do organizacji niepodległościowych była traktowana jako przestępstwo. W Solcu Kujawskim, jesienią 1949 roku, młodzież założyła organizację konspiracyjną „Szarotka”, niestety już wiosną 1950 r. na jej trop wpadł Urząd Bezpieczeństwa. Członków organizacji aresztowano, a następnie skazano na wyroki od 5 do 10 lat pozbawienia wolności. Jedną z członkiń „Szarotki” była młoda dziewczyna Danuta Mrzyk, która również jak pozostali została aresztowana. Podczas pobytu w areszcie, za śpiewanie kolęd, została wtrącona do karceru, gdzie zachorowała. Pomoc przyszła za późno i dziewczyna zmarła we więziennym szpitalu w Grudziądzu. Pozostali członkowie na mocy amnestii, wyszli na wolność kilka lat później.
Dogodne położenie na szlakach komunikacyjnych sprawiło, że do Solca powoli powracał przemysł. Zaczęto wznosić budynki oświatowe. W 1945 roku utworzono miejskie Gimnazjum Koedukacyjne (późniejsze LO), które w 1958 roku otrzymało własny budynek z salą gimnastyczną.
Władze komunistyczne, za cel stawiały sobie odbudowę i industrializację kraju. Solec jako miasto z nowymi perspektywami, rozwijał się pod względem gospodarczym i przemysłowym.
Jeszcze w 1945 roku działalność wznowiła Nasycalnia Podkładów Kolejowych, która była zresztą - z krótką przerwą - najstarszą działającą w Solcu firmą. Zamknięto ją w 2001 roku, po ok. 140 latach funkcjonowania. W budynku, w którym miała mieścić się fabryka konserw uruchomiono Państwowe Zakłady Samochodowe nr 5 - późniejsze Kujawskie Zakłady Naprawy Samochodów, a w 1952 roku, na miejscu byłego tartaku uruchomiono Centralne Warsztaty Sprzętu Budownictwa Miejskiego ZREMB.W 1954 produkcję rozpoczęły Zakłady Produkcji Elementów Budowlanych (później PREFABET, współcześnie SOLBET). Pomorskie Zakłady Przemysłu Skórzanego KOBRA, to kolejna z firm, która przynosiła rozgłos miastu, uruchomiono ją w 1961 roku.
Pojawienie się szansy na pracę w mieście, spowodowało napływ ludzi, którzy chcieli osiąść tu na stałe. Wymusiło to rozwój budownictwa mieszkaniowego. I tak w 1962 roku, grupa pracowników Kujawskich Zakładów Naprawy Samochodów, powołała spółdzielnię mieszkaniową „Transportowiec", która w latach 1965 – 1992 oddała do użytku 1390 mieszkań.
Powstały szkoły podstawowe, a pod koniec lat 80. XX wieku, w mieście istniało 5 przedszkoli i żłobek.